Διεθνές Συνέδριο για το Έγκλημα της Γενοκτονίας
Η θεματολογία του «Διεθνούς Συνεδρίου για το Έγκλημα της Γενοκτονίας» διαρθρώθηκε σε δύο ενότητες. Στόχος της πρώτης ήταν η αποτύπωση της πολυδιάστατης σημασίας του εγκλήματος της γενοκτονίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο, κατά την τελευταία περίοδο ύπαρξης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Πέραν της ιστορικής τεκμηρίωσης, εξετάσθηκαν οι νομικές προεκτάσεις του εγκλήματος, καθώς και οι σύγχρονες κοινωνικοπολιτικές και πολιτιστικές επιπτώσεις του στην περιοχή, όπου συναντώνται ο δυτικός και ο ισλαμικός κόσμος. Στη στοχοθεσία της πρώτης θεματικής εντάχθηκε η υπογράμμιση της σημασίας της διεθνούς αναγνώρισης των γενοκτονιών, που συντελέσθηκαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, προκειμένου να δομηθεί ένα περιβάλλον ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η δεύτερη θεματική ενότητα αφορούσε σε περιπτώσεις σύγχρονων γενοκτονιών, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε διάφορα μέρη του κόσμου. Στόχος μας ήταν η συγκριτική προσέγγιση και η εννοιολογική αντίληψη του εγκλήματος της γενοκτονίας, το οποίο ακόμα κατατρύχει την ανθρωπότητα και η ανάδειξη της ανάγκης πρόληψης και αποτροπής αυτού.
Το έτος 2019 ορίστηκε ως θλιβερή επέτειος της εκατονταετίας της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Στο μυαλό όλων όσοι οδηγηθήκαμε στην απόφαση καθιέρωσης αυτής της συμβολικής χρονιάς, του έτους ορόσημου, ήταν και εξακολουθεί να είναι η εμπέδωση στις συνειδήσεις όλων, πως το έγκλημα της Γενοκτονίας δεν αφορά μόνο τα θύματα και τους απογόνους τους, αλλά -ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας- το σύνολο του πολιτισμένου κόσμου και πως υπό το πρίσμα αυτό, τα εγκλήματα της Γενοκτονίας, οπουδήποτε, οποτεδήποτε και εναντίον οποιουδήποτε και αν τελούνται, αποτελούν ένα ενιαίο έγκλημα, που στρέφεται κατά της ίδιας της ανθρωπότητας. Στο πλαίσιο αυτό, η Ομοσπονδία μας διοργάνωσε το “Διεθνές Συνέδριο για το Έγκλημα της Γενοκτονίας”.
Στόχος μας ήταν η αποτύπωση της πολυδιάστατης σημασίας του εγκλήματος της γενοκτονίας και η ανάδειξη της ανάγκης πρόληψης και αποτροπής αυτού. Ως απόγονοι αυτών που επέζησαν της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, οφείλουμε να πρωτοστατήσουμε στον αγώνα για την προάσπιση των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των θυμάτων των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.
Η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος διοργάνωσε, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας κυρίου Προκοπίου Παυλοπούλου και την υποστήριξη της Βουλής των Ελλήνων, το “Διεθνές Συνέδριο για το Έγκλημα της Γενοκτονίας”. Η έναρξη του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε στις 06 Δεκεμβρίου 2019, στο Μουσείο της Ακρόπολης, ενώ οι εργασίες του διεξήχθην στις 07 Δεκεμβρίου, στην αίθουσα Φάρος και στις 08 Δεκεμβρίου, στην αίθουσα Πύργος Βιβλίων του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Οι Ομιλητές του Συνεδρίου
Επετειακό λογότυπο G
Επεξήγηση Επετειακού Λογοτύπου
Ως λογότυπο των εκδηλώσεων μνήμης της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος για το έτος 2019, κατά το οποίο συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από την απόβαση του γενοκτόνου Μουσταφά Κεμάλ στην Αμισό, τη 19η Μαΐου του 1919, έχει επιλεγεί το αρχικό γράμμα της αγγλικής λέξης Genocide, το γράμμα G.
Έμπνευση για τη δημιουργία του λογοτύπου αποτέλεσε η φωτογραφία, στην οποία εικονίζεται η πορεία 5.000 ορφανών κοντά στο Χαρπούτ το 1922. Παρότι η εθνικότητα των παιδιών της φωτογραφίας δεν είναι γνωστή, πρόκειται για θύματα της Γενοκτονίας των χριστιανικών λαών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Την ίδια πορεία προς το Χαρπούτ και από εκεί στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής ακολούθησαν χιλιάδες Ποντίων Ελλήνων, κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας. Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε το 1930.
Ανάλυση Λογοτύπου
Το ημικύκλιο του γράμματος G μορφοποιείται από ανθρώπινες φιγούρες, οι οποίες συναποτελούν μία πορεία. Σε αυτήν συμβολίζονται οι «πορείες θανάτου» των εκτοπισμένων Ελλήνων του Πόντου, κατά τη διάρκεια των οποίων έχασε τη ζωή του μεγάλο τμήμα του πληθυσμού και συνυποδηλώνονται όλα τα δεινά, τα οποία υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας.
Ταυτόχρονα, η πορεία και τα επιλεγμένα σύμβολα εντός αυτής, συμβολίζουν την ιστορική διαδρομή των Ελλήνων του Πόντου, οι οποίοι έρχονται από μακριά, όχι μόνο χωρικά, αλλά και χρονικά, διανύοντας μία πορεία χιλιετηρίδων στον Εύξεινο Πόντο, συνθέτοντας τον ξεχωριστό και μνημειώδη πολιτισμό τους.
Στην απόληξη της πορείας προβάλλει μέσα από τις ανθρώπινες φιγούρες ένα φυτό. Πρόκειται για ένα δεματάκι Αμάραντα. Ο Αμάραντος (Helichrysum stoechas), έχει την ιδιότητα, αφού κοπεί, να διατηρεί για πολλά χρόνια το έντονο κίτρινο χρώμα και το σχήμα των ανθών του. Τα χαρακτηριστικά του φυτού, που καταδεικνύονται στο όνομά του α-μάραντος, αυτός δηλαδή που δε μαραίνεται, συμβολίζουν σε αυτό το νοηματικό πλαίσιο την επιβίωση και την αναγέννηση των Ποντίων. Η ανθεκτικότητα του φυτού ταυτίζεται με τη δυναμική του Ποντιακού Ελληνισμού, ο οποίος, παρότι υπέστη γενοκτονία και αποκόπηκε από την πατρώα γη, κατόρθωσε να επιβιώσει, διατηρώντας την ιστορική του μνήμη και τον πολιτισμό του. Στα Αμάραντα υποδηλώνεται επίσης, η βαθιά ριζωμένη πεποίθηση πως ο Ποντιακός Ελληνισμός θα συνεχίσει να μεγαλουργεί. Το αίσθημα αισιοδοξίας, το οποίο αντανακλάται στο αμάραντο λουλούδι, υπερκεράζει κάθε σκοτεινή πτυχή της Γενοκτονίας.
Τα Αμάραντα ονομάζονται επίσης Παναΐας δάκρυα. Υπό αυτήν την ονομασία, συμβολίζουν τον πόνο των Ελλήνων για τη χαμένη τους πατρίδα, τον Πόντο.
Το αίσθημα της αισιοδοξίας συμβολίζει τη δύναμη των επιζώντων της Γενοκτονίας, οι οποίοι αγωνίζονται ενάντια στη λήθη, που αποτελεί το τελευταίο στάδιο του ειδεχθούς αυτού εγκλήματος κατά της Ανθρωπότητας. Οι Έλληνες του Πόντου, όχι μόνον επέζησαν της Γενοκτονίας και νίκησαν τη λήθη, αλλά επιμένουν, αισιοδοξούν και αγωνίζονται βασιζόμενοι στη βεβαιότητα πως:
“Η Ρωμανία κι αν ʾπέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο”
Επιμέρους Σύμβολα
-
-
- Το τμήμα ιωνικού κίονα αναφέρεται στην αρχαία περίοδο της ιστορίας των Ελλήνων του Πόντου.
- Το Φροντιστήριο της Τραπεζούντος, το οποίο αποκαλείτο «Φάρος της Ανατολής», επιλέχθηκε ως αναφορά στην πνευματική καλλιέργεια και το επίπεδο της εκπαίδευσης των Ελλήνων του Πόντου.
- Η λύρα, το πλέον αναγνωρίσιμο μουσικό όργανο του Πόντου, αναφέρεται στην πλούσια και μνημειώδη ποντιακή μουσική παράδοση και παραπέμπει εμμέσως στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά των Ποντίων Ελλήνων.
- Η Παναγία Σουμελά, το μεγαλύτερο Σταυροπηγιακό Μοναστήρι του Πόντου και ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα σύμβολά του, και ο σταυρός, τον οποίο κρατά ευλαβικά μία γυναικεία μορφή, χρησιμοποιούνται εδώ ως αναφορές στη βαθιά θρησκευτική πίστη των Ελλήνων, η οποία υπήρξε ένας από τους λόγους για τους οποίους γενοκτονήθηκαν.
- Ο αετός αποτελεί διαχρονικά ένα από τα σύμβολα των Ελλήνων του Πόντου, ο οποίος εμφανίσθηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. στα νομίσματα της Σινώπης, απαντά στη Βυζαντινή εποχή ως έμβλημα της Αυτοκρατορίας των Κομνηνών και χρησιμοποιείται ευρέως έως σήμερα.
-
Ο συνδυασμός διαφορετικών εικόνων και συμβόλων στο πολυεπίπεδο επετειακό λογότυπο εμπεριέχει μηνύματα, τα οποία αναφέρονται στη μακρά και λαμπρή ιστορική πορεία των Ελλήνων στον Πόντο, στη δραματική περίοδο της Γενοκτονίας, στην αποτυχία του στόχου του θύτη για πλήρη εξόντωση των χριστιανικών λαών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και πρωτίστως στο ελπιδοφόρο μήνυμα της επιβίωσης.
Η αισιοδοξία και η πεποίθηση πως η Ανθρωπότητα θα τα καταφέρει, είναι αυτή που κινεί τον αγώνα μας για τη Διεθνή Αναγνώριση της Γενοκτονίας και την αποτροπή επανάληψης παρόμοιων εγκλημάτων στο μέλλον.
Αναγνωρίσεις
Βιβλιογραφία
Ελληνική
Ξενόγλωσση
Τέχνες
Η Γενοκτονία και ο ξεριζωμός, όπως αποτυπώνεται στα εικαστικά της Μάρης Βεργουλίδου.
Το Ποντιακό αντάρτικο και η προστασία του άμαχου πληθυσμού. Έργο μικτής τεχνικής από την Μάρη Βεργουλίδου.
O Μουσταφά Κεμάλ ήταν ''ένα φωτεινό αστέρι στον σκοτεινό ουρανό'' του Αδόλφου Χίτλερ, όπως ο ίδιος δήλωνε... και το Ολοκαύτωμα των Εβραίων σχεδιάστηκε στα πρότυπα της Γενοκτονίας των Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυρίων. Τα γεγονότα φωτίζει ο δρ. Stefan Ihrig στο βιβλίο του από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Harvard: https://bit.ly/32fnMhB
O διεθνής καλλιτέχνης Banksy εναντίον της λογοκρισίας στην Τουρκία. Αφιέρωσε ένα γκραφίτι 21 μέτρων στη φυλάκιση της Κούρδισας δημοσιογράφου Zehra Doğan.
H δις Emma Cushman νοσοκόμα της Near East Relief διέσωζε ορφανά Αρμενίων, Ασσυρίων και Ελλήνων. Μετέτρεψε το νοσοκομείο σε ορφανοτροφείο και προωθούσε τα παιδιά στην Ελλάδα και την Αμερική. Υπολογίζεται ότι διέσωσε περίπου 60.000 ορφανά παιδιά.
Ο ''Τούρκος Φύρερ'' είναι ο τίτλος με τον οποίο χαρακτήριζαν ο Χίτλερ και οι Ναζί τον Μουσταφά Κεμάλ. Η Ναζιστική Γερμανία μετάφρασε και έκδωσε περισσότερα βιβλία για τον Μουσταφά Κεμάλ, από οποιαδήποτε άλλη εκδοτική περίοδο στη Γερμανία. Στα γεγονότα ρίχνει φως ο dr. Stefan Ihrig με το βιβλίο του, από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Harvard: https://bit.ly/32fnMhB
Στη φωτογραφία το σύμφωνο φιλίας και ουδετερότητας μεταξύ Ναζιστικής Γερμανίας και Τουρκίας το 1941.
Η ταινία “The Promise” για τα 100 χρόνια της Αρμενικής γενοκτονίας γυρίστηκε στο Χόλυγουντ και κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους όλης της υφηλίου το 2016. Ο γνωστός παραγωγός Michael Moore παρακίνησε τους φίλους του στο Twitter να την δουν, υπογραμμίζοντας την πολιτική σημασία της.
Μικρές αγιογραφίες από τον βραβευμένο εικαστικό Ruben Malayan, για τα 100 χρόνια της Αρμενικής Γενοκτονίας © www.15Levels.com
Κορινοφόροι... του συλλόγου «Πόντος», το 1910 στο κολλέγιο Ανατόλια, σε αναμνηστική φωτογραφία. Οι ηγέτες μαθητές του συλλόγου με τον καθηγητή τους εκτελέσθηκαν και το εκπαιδευτήριο έκλεισε από τους Κεμαλικούς το 1921.
«Πρόσωπο γυναίκας από χώμα και στάχτη», ένα εικαστικό ποίημα ταιριαστό για τη γενοκτονία των Ποντίων, από το έργο του Γιώργου Ταξίδη.
Γερμανικά τουφέκια Mauser και Krupp οπλίζουν την Τουρκία από το 1895 ως το 1916. Οι εξαγωγές όπλων της Γερμανίας προς την Τουρκία την περίοδο της Γενοκτονίας καταγράφονται στο βιβλίο του Wolfgang Landgraeber και συνοδεύουν κάθε φωτογραφία εξόριστων Αρμενίων και Ποντίων. Η συνέντευξη του Γερμανού συγγραφέα για το θέμα στο podcast εδώ: bit.ly/3gMUnS0
-Φωτογραφία Buyenlarge/Getty Images. Πηγή: Archive Photos
Εμβληματική μορφή υπέρ των προσφύγων ο αιδ. Asa K. Jennings οργανώνει την αποχώρηση 300.000 προσφύγων από τη Σμύρνη, μέσα σε 11 μόνο ημέρες. Kατόπιν συνεχίζει με τη μεταφορά προσφύγων από τον Πόντο έως την Συρία που υπολογίζονται σε περίπου 200.000 ακόμα.
Σε νέα νομοθεσία της Τουρκία, τα κοινωνικά δίκτυα των Facebook, Twitter και YouTube είναι υποχρεωμένα να ανοίξουν γραφεία εντός της χώρας, να λογοδοτούν και να κατεβάζουν κάθε ''προβληματικό'' σχόλιο εντός 48 ωρών. Διάβασε τα νέα που κάνουν το γύρο του κόσμου από τους New York Times: nyti.ms/2E2u8sq
''Η φωλιά των πουλιών'' λεγόταν το ορφανοτροφείο της Near East Relief στον Λίβανο. Χιλιάδες παιδιά διασώθηκαν, φυγαδεύτηκαν και έμαθαν ένα επάγγελμα για να πορευτούν. Στη φωτογραφία τα τρίκυκλα ποδήλατα ήταν φτιαγμένα από τα μεγαλύτερα αγόρια, για τα μικρότερα παιδιά.
Φωτογραφία Facebook Near East Relief https://bit.ly/3JOi4YL
Η Συνθήκη Γενοκτονίας του ΟΗΕ το 1948 φωτογραφίζει την Τουρκία και την αρπαγή των παιδιών των Αρμενίων, Ποντίων και Μικρασιατών αναφέροντας την ''δια της βίας μεταφορά ανήλικων μελών της ομάδας σε κάποια άλλη''. Η πρακτική αυτή δεν συναντάται στο Ολοκαύτωμα καθώς τα Εβραιόπουλα θανατώνονταν όλα ανεξαίρετα. Ο νομοθέτης του ΟΗΕ Raphael Lemkin, στη βιβλιογραφία του ονομάζει συγκεκριμένα την Τουρκία, ανάμεσα σε άλλες ιστορικές περιπτώσεις.
Φωτογραφία για τα 100 χρόνια της Αρμένικης γενοκτονίας: Genocide-museum.am
Τον Φεβρουάριο του 2019 η Γαλλία καθιέρωσε την ''Εθνική ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων'' πέρα από την αναγνώριση του 2001. Τα διεθνή πρακτορεία μετέδωσαν την είδηση:
Reuters: reut.rs/2YLp17u
DW: bit.ly/31FjNf6
France24: bit.ly/3jubJUF
Φώτο: AP / H.Berberyan / ArabicEuronews.com
Η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του κόσμου… η βιβλιοθήκη του Κογκρέσου το 2020 διόρθωσε το λήμμα ''Αρμενικές σφαγές'' σε ''Αρμενική Γενοκτονία''.
Διάβασε ένα άρθρο για μια σημαντική επιτυχία με αντίκτυπο στις εθνικές συλλογές πολλών χωρών: http://bit.ly/3tbAACd
Φωτο: Wikipedia
Στις 17 Μαΐου 1919 η Washington Post φιλοξένησε άρθρο για τη Γενοκτονία Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων, των καθηγητών Morris και Ze’evi. (on.wsj.com/2BTD0Ml).
Τo άρθρο αναδημοσιοποίησε και ο εκδοτικός οίκος του Παν/μίου του Harvard στο Twitter.
Το άρθρο προκάλεσε την αντίδραση του Τούρκου πρέσβη στην Ουάσιγκτον που απηύθυνε γράμμα διαμαρτυρίας προς την εφημερίδα για να ''διορθώσει'' τους διεθνείς καθηγητές, στις 13 Ιουνίου 2019. (on.wsj.com/3jpzLjJ & bit.ly/3bcDnCx )
Το 2020 η Τουρκία καταδίκασε 4 μέλη της Διεθνούς Αμνηστίας και 7 ακόμα δημοκράτες σε φυλάκιση από δύο έως έξι χρόνια. Με τις αποφάσεις αυτές οι Τουρκική δικαιοσύνη ποινικοποιεί την δράση της διεθνούς οργάνωσης στη χώρα ευτελίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα και το Διεθνές δίκαιο.
-Διεθνής Αμνηστεία: bit.ly/2Y1IlwA & bit.ly/2PUTlHN
-Human Rights Watch: bit.ly/2E9uWfa
-NY.Times: nyti.ms/3kK0Hfs CNN: cnn.it/3asofR8
-Φωτογραφία Getty Ιmages / English.alaraby.co.uk/english
Πιο επίσημα από ποτέ, ο πρόεδρος της Αμερικής Joe Biden αναγνώρισε την Αρμενική γενοκτονία το 2021, βάζοντας φωτιά στα διεθνή δελτία ειδήσεων. Δεκαετίες προσπάθειας της Αρμενικής κοινότητας στέφονται από επιτυχία...
Το επίσημο κείμενο της ομιλίας εδώ: https://bit.ly/3wTLEs2
Τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία:
France 24: https://bit.ly/3DstPBQ
DW: https://bit.ly/3Nz3hDj
Guardian: https://bit.ly/3Dmnhoh
Αντάρτικο Σάντας:
Η ρωσική κατοχή, 1916-1918, επανέφερε την κανονική ζωή στην επτάκωμη Σάντα. Η οπισθοχώρηση όμως του ρωσικού στρατού το Φεβρουάριο του 1918 επανέφερε το κλίμα αστάθειας και ανασφάλειας.
Το αναπτερωμένο ηθικό των Νεότουρκων έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο εξόντωσης όλων των Ελλήνων του Πόντου...
Ο Ι. Εφραιμίδης θυμάται:
''Πλήθος ατάκτων τσετέδων ήρχισαν επιδρομές εναντίων των κοντινών χωριών της Σαντάς, τα οποία ελήστευαν και ελεηλάτουν.
Ενώπιον της καταστάσεως ταύτης απεφασίσθη υπό των κατοίκων της Σαντάς η παθητική ένοπλος αντίστασις προς αντιμετώπισιν οδυνηρών εξελίξεων. Εκ του γεγονότος τούτου εδημιουργήθη το πρώτον ανταρτικόν σώμα και απεφασίσθη να οργανωθή κατά κάποιον τρόπον στρατιωτικώς, με υποχρέωσιν όλων των κατοίκων των δυναμένων να φέρουν όπλα.
Εξελέγη Κεντρική Επιτροπή, η οποία διώρισε τον Γενικόν Οπλαρχηγόν, εστρατολόγησε την νεολαίαν και συνεκεντρώθησαν κατ' αρχάς 80 έως 100 παλληκάρια απ' όλα τα χωριά καλώς οπλισμένα.
Η δευτέρα απόφασις της της Κεντρικής Επιτροπής ήτο η δημιουργία εις τα κοντινά χωρία, τα συνορεύοντα προς τα Τουρκοχώρια, Χαρατζάντων, Φτελέν και Κοπαλάντων, χαρακωμάτων και κάθε νύκτα μέχρι πρωίας, εν ώρα χειμώνος, με δριμύ ψύχος, εφυλάσσοντο αι διαβάσεις παρά των παλληκαριών''.
Επανειλημμένα τουρκικές συμμορίες προσπάθησαν να ληστέψουν τους κατοίκους αλλά και τις ομαδικές αποστολές των χωρικών που πήγαιναν στην Τραπεζούντα να πουλήσουν τα αγροκτηνοτροφικά τους προϊόντα, αλλά και να αγοράσουν εφόδια για το χειμώνα, που διαρκούσε πέντε μήνες.
Οι αιματηρές συμπλοκές, εκτός από θύματα, άφηναν πίσω υποσχέσεις αντεκδίκησης. Έτσι η επιτεινόμενη ανασφάλεια της ζωής και της τιμής των γυναικών γέννησε το ηρωικότερο αντάρτικο αντίστασης στην τουρκική κρατική αυθαιρεσία και στις βουλιμίες των ληστοσυμμοριών.
Αρχηγός των ανταρτών αναδείχτηκε ο Ευκλείδης Κουρτίδης, ο οποίος επί επτά χρόνια πολεμούσε πάνω στα βουνά της Σάντας, χωρίς να συλληφθεί ποτέ από τις νεοτουρκικές και τις κεμαλικές αρχές. Σήμερα αποτελεί το σύμβολο της ελευθερίας του Ποντιακού ελληνισμού.
- Εφραιμίδης Ι.: ''Ο εκτοπισμός των κατόκων της ηρωικής Σάντας και η κατάσταση αυτής'', Ποντιακής Στοά, Αθήνα 1972-1974 σ. 273
- Κ.Φωτιάδης: ''Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου'', Τόμος 2, σ. 688-689.
Η αμερικανίδα δρ. Mabel Elliott έφτασε στην Κωνσταντινούπολη το 1919 και υπηρέτησε στη Near East Relief μέχρι το 1923. Αναπαλαίωσε ένα παλαιό Γερμανικό νοσοκομείο στην πόλη Μαράς της Νοτιοδυτικής Τουρκίας προσφέροντας ανεξαίρετα τις υπηρεσίες της σε Αρμένιους, Έλληνες, Κούρδους και Τούρκους της περιοχής. Κατόπιν υπηρέτησε και στην Αλεξανδρούπολη και στα Ελληνικά νησιά.
H ιστορία της σε δύο μέρη:
Α) https://bit.ly/3DwZAK0 Β) https://bit.ly/3Lp1YVR
Φωτο: FB: Near East Relief Historical Society